کوشش پژوهشگران خراسان جنوبی برای تملک بازار زرشک ، توسعه صادرات با ایجاد زیرساخت های بازتولید! - نقطه سر خط

به گزارش نقطه سر خط، پژوهشگران خراسان جنوبی در تلاشند تا پودر زرشک را به عنوان محصولی ثانویه به بازارهای جهانی وارد نمایند، اما در این میان با مشکل نبود زیرساخت های لازم برای توسعه صادرات روبرو هستند.

گروه دانشگاه نقطه سر خط، اعظم ذوالفقاری منظری؛ شناسایی ظرفیت های طبیعی و خدادادی در هر منطقه و استانی، فرصت های بی بدیل مالی برای مردم آن دیار ایجاد می نماید. حال اگر پای علم هم به میان آید، می توان از این فرصت های اولیه، ارزش افزوده های بسیاری برای آبادی و به گردش درآوردن چرخ اقتصاد در آن منطقه، به دست آورد.

خراسان جنوبی را به زعفران قائناتش می شناسند و زرشک و عنابی که در گوشه گوشه این استان به وفور می روید.

کارشناسان مالی توسعه صادرات، این استان را با ثبت برند ملی و جهانی زرشک می شناسند و مسئولان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی معتقدند که برای برطرف مسائل زرشک کاران در این استان، ضروری است صندوق حمایت از تولید و صادرات زرشک و عناب تشکیل گردد.

دانش بنیان های خراسان جنوبی در کوشش برای بازتولید محصولات کشاورزی

در این میان، پِژوهشگران و فعالان صنعت در خراسان جنوبی در حال تولید محصولات ثانویه از زرشک و عناب هستند. سبحان مصطفایی، عامل توسعه خوشه صنعتی خشکبار خراسان جنوبی در مصاحبه با خبرنگار دانشگاه نقطه سر خط به تشریح فعالیت های دانش بنیان در این استان برای تولید زرشک و عناب می پردازد.

او می گوید: پودر زرشک، یکی از محصولات دانش بنیان و در حال تولید در استان است که جنبه صادراتی بسیار گسترده ای می تواند داشته باشد. این محصول هم اکنون با نام تجاری مانوشا در بازار توزیع شده، اما مسئله ای که برای صادرات آن داریم، مساله معرفی نشدن مناسب آن است.

مصطفایی شرح می دهد: توان تولید بالای این محصول در استان وجود دارد، اما چون به طور کامل معرفی نشده، امکان توزیع آن را به صورت گسترده نداریم و برای تحقق این امر احتیاجمند برنامه ای ویژه هستیم.

عامل توسعه خوشه صنعتی خشکبار در خراسان جنوبی می گوید: زرشک محصولی استراتژیک در سطح جهانی است و بیش از 97 درصد زرشک جهان در خراسان جنوبی تولید می گردد و تنها زرشک بی دانه ای که در جهان تولید می گردد، در این منطقه است.

او بیان می نماید: کوشش بسیاری اجرا شده تا این محصول ویژه در دیگر استان های کشور نیز کشت گردد، اما تا به امروز فقط در اصفهان کشت آن اجرا شده است. هرچند در حال حاضر سطح زیرکشت زرشک بی دانه در اصفهان، قابل مقایسه با خراسان جنوبی نیست.

احتیاجمند معرفی محصول در بازارهای جهانی هستیم

به اعتقاد مصطفایی همین تک بودن خراسان جنوبی در محصول زرشک بی دانه، ضرورت برنامه ریزی برای تولید و تولید آن را نشان می دهد. او می گوید: این نعمت خدادادی در استان بخش زیادی از اقتصاد کشاورزی را به خود اختصاص داده است بنابراین ضرورت حمایت از زرشک کاران قابل توجه می گردد.

او به تشکیل کانون زرشک و عناب در خراسان جنوبی اشاره می نماید و می گوید: تشکیل این کانون ها حاصل برنامه ریزی های گسترده در این زمینه بوده که در سال جاری اجرا شده و تا حدودی به توسعه بازار یاری نموده است.

عامل توسعه خوشه صنعتی خشکبار خراسان جنوبی توسعه این محصول را در صادرات آن می داند و می گوید: در حال حاضر کشور های هدف عمده صادرات زرشک امارات است. ترکیه و عراق در سطح بعدی قرار می گیرند. زرشک ما از امارات به آلمان صادر می گردد.

او بیان می نماید: اکنون برنامه ریزی ما بر این است که بتوانیم صادرات صنعتی این محصول را گسترش دهیم، از پودر زرشک در بازار های جهانی برای صنایع آرایشی مورد استفاده قرار می گیرد و کشور امارات به عنوان مرکز صادرات مجدد آن است.

مصطفایی بیان می نماید: در حال حاضر صادرات این محصول به صورت فله ای حدود سه تا چهار دلار در هر 200 گرم برای ما سودآوری دارد، اما همین محصول به صورت خام وقتی از امارات به کشور های دیگر صادر می گردد، به حدود 10 دلار می رسد.

زیرساخت های اولیه برای توسعه صادرات زرشک را نداریم

او شرح می دهد که اولین مشکل سر راه توسعه صادرات زرشک، زیرساخت های اولیه آن است. زرشک کاران خراسان جنوبی برای معرفی و تبلیغ محصول خود در بازار های جهانی مسائل جدی دارند. به گفته مصطفایی کنسرسیوم زرشک ایجاد شده و برنامه ریزی هایی برای بازاریابی نیز اجرا شده، با این حال هنوز معلوم نیست که این برنامه ریزی ها جوابگوی احتیاج زرشک کاران خواهد بود یا نه.

عامل توسعه خوشه صنعتی خشکبار در خراسان جنوبی ، تقویت بازار های موجود و کشف بازار های جدید را راه چاره اصلی برای توسعه صادرات زرشک می داند و می گوید: در کوششیم که خام فروشی را حذف کنیم. با بسته بندی کم هزینه زرشک، ارزش افزوده بالایی ایجاد می گردد که می تواند بازار جهانی را به ایران اختصاص دهد.

او از تجربه تلخی که درباره عناب، دیگر محصول استراتژیک این استان اتفاق افتاده، می گوید: احتیاجمند صنایع تبدیلی هستیم. اتفاقی که برای عناب در چین رخ داد این بود که تا چند هزار برابر ما به تولید عناب دست یافتند و 90 درصد بازار را به خود اختصاص دادند. ما باید این فعالیت ها را برای زرشک مدنظر قرار دهیم تا بازار آن را از دست ندهیم.

مصطفایی می گوید: این برنامه ریزی ها به عنوان یکی از اولین فعالیت های دانش بنیان ما شناخته می گردد که به وسیله شبکه هایی که در پروژه توسعه خوشه ایجاد شده، این محصولات را به مراکز تولیدی مستعد در استان معرفی می کنیم تا حجم تولید تکمیل گردد.

او به مباحث فنی و آزمایشی نیز اشاره می نماید و می گوید: در این صورت است که می توانیم حجم تولید را به شکل قابل توجه افزایش دهیم.

ضرورت معرفی صاحبان برندهای خشکبار

به گفته مصطفایی، اقدام موثری که برای حمایت از زرشک و عناب در خراسان جنوبی در حال اجرا است، پیگیری موضوع دانش بنیان کردن شرکت های مرتبط با این دو محصول استراتژیک در خوشه صنعتی خشکبار در استان است. در این صورت صاحبان برند ها معرفی می شوند و به کانال های صادرات و توسعه محصول، مرتبط خواهند شد.

لازم به شرح است که بی توجهی به محصولاتی مانند زعفران و عناب باعث شده که این روزها، با وجود اینکه ایران سرزمین این گیاهان شناخته شده، اما سود حاصل از تولید و بازتولید آن ها را کشور های دیگری مانند امارات، اسپانیا، فرانسه و آلمان به دست آوردند. قطعا نگاه مسئولان به دانش بنیان کردن این محصولات کشاورزی و همچنین حمایت از آن ها، می تواند یکی از اولویت های رونق تولید در کشورمان باشد.