تفکیک استان سیستان و بلوچستان؛ راه&zwnj توسعه یا مناقشه انگیز؟ - نقطه سر خط

به گزارش نقطه سر خط، سه شنبه هفته گذشته جزئیات طرح 49 نفر از نمایندگان مجلس مبنی بر تفکیک استان سیستان و بلوچستان به چهار استان منتشر شد. بر اساس این طرح، دولت می تواند ظرف 6 ماه، پس از تصویب این قانون با تفکیک استان سیستان و بلوچستان به چهار استان به نام های استان سیستان و بلوچستان شمالی با مرکزیت زابل، استان سیستان و بلوچستان مرکزی با مرکزیت زاهدان، استان سیستان و بلوچستان جنوبی با مرکزیت استان ایرانشهر و استان مکران با مرکزیت چابهار اقدام نماید. طبق این طرح، حدود جغرافیا و مساحت شهرستان های هر استان نیز با پیشنهاد وزارت کشور و تصویب هیئت وزیران انجام می گردد.

به گزارش نقطه سر خط، طراحان در توجیه این طرح آوردند: نظر به اینکه استان و بلوچستان به تنهایی 11 درصد کشور را بخود اختصاص داده دارای 1600 کیلومتر مرز می باشد و فاصله2 شهر آن چابهار و زابل با هم بیش از 900 کیلومتراست. براساس نظر بیشتر متخصصین و صاحب نظران تقسیم استان به عنوان یک ظرفیت مورد تاکید است. استانی محروم با وسعت زیاد می باشد. ضرورت تمرکززدایی جهت کاهش مسافت و تسلط بهتر مسولین محلی از جمله استانداری در پیشرفت استان موثر باشد تجربه تفکیک استان ها جهت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، اجتماعی، امنیتی موثر بوده است.

انتشار این طرح بهانه ای شد تا با محمدرضا خباز کننده ادوار مجلس و عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی که در طی بررسی تقسیم استان های اردبیل، قم، قزوین، گلستان و خراسان در مجلس به عنوان کننده حضور داشته و خود نیز از طراحان تقسیم استان خراسان به سه استان بوده در این باره گفتگویی کنیم تا دریابیم آیا تفکیک استان راهی برای توسعه و راه حل مسائل این استان محروم است یامناقشه برانگیز است و بر مسائل این استان می افزاید؟

خباز با بیان این که در همه تقسیمات کشوری حضور داشته و در همه آن ها نیز به عنوان یکی از موافقان تفکیک استان ها صحبت کرده است گفت: در ماجرای تقسیم استان خراسان، بقیه پیشنهاد ها رد شد و رئیس مجلس به من گفتند چرا اینقدر پیشنهاد می دهید وقتی رد می گردد؟ چرا وقت مجلس را می گیرید؟ من هم پاسخ دادم این حق قانونی مجلس است. من رای خودم را حتی اگر فقط یک رای باشد می دهم و در نهایت آخرین پیشنهاد یعنی تقسیم خراسان به سه استان را مطرح کردم که رای آورد.

وی اضافه نمود: تفکیک استان سیستان و بلوچستان به نسبت اردبیل، قم، قزوین، گلستان و خراسان ضرورت بیشتری دارد و تفکیک آن از همه لازم تر است. چون این استان از همه آن ها محروم تر است. ضرروت تفکیک این استان در درجه نخست به وسعت آن استان برمی گردد. استان سیستان و بلوچستان یکی از بزرگترین استان های کشور است. دلیل دوم آن هم مرز بودن با دوکشور افغانستان و پاکستان و دلیل سوم همسایگی با افغانستان به دلیل ناامنی است؛ بنابراین برای ایجاد امنیت به عنوان اولین وظیفه حاکمیت باید این استان تفکیک گردد. دلیل چهارم شرایط نا به سامان اقتصادی مردم این استان است. اگر قرار بود کاری برای حل مسائل این استان گردد در این چهل سال شده بود البته نه اینکه کاری نشده، ولی هنوز از نیاز های این استان عقب هستیم. برخی اخبار این استان واقعا تکان دهنده است و غصه دارد. حتی نیاز های اولیه برخی شهر های این استان برطرف نمی گردد.

او اضافه نمود: این در حالی است که مردم این استان واقعا به نظام وفادار هستند. در دور اول ریاست جمهوری آقای روحانی، وقتی رئیس جمهور به این استان رفت برای آن که نمی رسید به همه شهر های استان سری بزند کنندگانی را از طرف خود به شهر ها می فرستاد. من هم به عنوان کننده آقای رئیس جمهور راهی فنوج و شهر دیگری از این استان شدم. وقتی وارد این شهر شدیم دیدم که چگونه مردم این شهر کیلومتر ها راه را با پای برهنه طی کرده بودند تا به استقبال کننده رئیس جمهور بیایند. من حیرت کرده بودم. در آنجا هم امام جمعه اهل تشیع و هم اهل تسنن حضور داشتند. من در میان آن ها احساس راحتی می کردم و انگار که درمیان اهالی شهر خود کاشمر بودم. دلسوزی و وفاداری این مردم از آنجا تعجب برانگیز بود که این مردم با این همه مشکل چگونه به این نظام وفادار هستند؟ این مال اول انقلاب نیست که بگوییم مردم تازه انقلاب کرده و داغ بودند برای پنج سال پیش است. ما را به دلیل ناامنی جاده ها با اسکورت به آنجا بردند، اما مردم به ناامنی ها بی توجه بودند و مردمی وفادار و شهیدداده بودند. آنقدر این ها منظم در مجامع حضور داشتند که آدم کیف می کرد. این برخلاف آن چیزی است که در بیرون از این مردم نمایش می دهند. بی جهت می گویند مردم سیستان و بلوچستان، ناامنی را قبول دارند. این ناامن کنندگان هستند که شرایط را به گونه ای جلوه می دهند که کشور ناامن است.

همه کنندگان درباره تفکیک این استان احساس تکلیف کنند

کننده ادوار مجلس خاطرنشان کرد: من استدلالاتی که برای ضرورت تفکیک سیستان و بلوچستان دارم همان هایی است که در تفکیک استان خراسان داشتم. ببینید استان سیستان و بلوچستان الان یک استاندار خوب دارد، اما یک استاندار هرقدر خوب باشد نمی تواند نه اینکه نتواند بسیار اذیت می گردد با توجه به وسعت و بزرگی استان، ماهی در یک شهر استان جلسه بگذارد. صرف نظر از روستا ها و بخش ها شهر های استان پرتعداد و با فاصله است. در صورتی که شهر کوچکی مانند قم یک شهرستان و چند بخش است. یک استاندار دارد و به جای هر رئیس اداره در مرکز استان یک مدیرکل و اداره هم دارد مثلا هم اداره منابع طبیعی و هم مدیر کل منابع طبیعی دارد. آموزش و پروش که مهمترین جا برای رشد مردم است یک مدیر کل مستقل و یک رئیس آموزش و پروش دارد که به مسایل جزیی رسیدگی می کند. خب، اگر استان سیستان و بلوچستان مثلا به 3 استان تبدیل گردد در دولت به جای یک استاندا، سه استاندار از حقوق مردم این خطه دفاع می کنند. سه نفر جداگانه در دولت مسائل مردم را بیان می کنند. مثلا برای آموزش و پرورش به جای یک مدیر کل، سه مدیرکل به وزارت آموزش و پرورش می رود و از حقوق فرهنگیان و دانش آموزان دفاع می کنند یا درمسایل امنیتی به جای داشتن یک اداره کل اطلاعات، سه اداره کل اطلاعات خواهد داشت و مرزی که عموما محل رفت و آمد اشرار، متجاسرین و داعشی ها است سه مدیرکل با سه اختیار وسیع، امکانات و عِده و عُده فراوان خواهد داشت.

او اضافه نمود: در این صورت، طبیعی است زودتر به مسایل مردم رسیدگی می گردد، فرصت دیدار مسئولین با مردم بیشتر رخ می دهد. مهمر از همه این است که یکی از مؤلفه های مهم بودجه ریزی در کشور ما، تقسیمات کشوری است. وقتی این استان، سه استان باشد سه بودجه می گیرد اگر مثلا الان 3/3 درصد بودجه کشور را به استان سیستان و بلوچستان می دهند در صورت تقسیم مثلا به سه استان، به هر استانی مثلا 1.5 دهم درصد بودجه می دهند که در مجموع سهم این خطه، چهار و نیم درصد می گردد. اگر به هر استانی دو درصد بودجه بدهند بودجه اش دو برابر می گردد و رسیدگی سه برابر می گردد.

وی با اظهار تشکر از طراحان طرح تفکیک استان سیستان و بلوچستان، مردم این استان را شایسته تقسیم دانست و به طراحان این طرح بر اساس تجربه خود توصیه کرد: در روز بررسی این طرح در صحن علنی، به جای اینکه کنندگان استان سیستان وبلوچستان از آن دفاع کنند کنندگان سایر شهر ها و استان ها از آن دفاع کنند. دفاع از زبان دیگران اثر و شیرینی بیشتری دارد؛ بنابراین در دفاع از طرح، فقط به کنندگان سیستان و بلوچستان اکتفا نگردد. همه کنندگان کشور در این باره احساس تکلیف کنند.

تفکیک استان به توسعه آن کمک می کند

خباز با اشاره به تجربیات مثبت خود از تفکیک استان خراسان به سه استان گفت: بعد از 13 سال از تفکیک استان خراسان به سه استان، این مجال دست داد تا من استاندار خراسان شاقتصادی شوم. وقتی پس از 13 سال به این استان رفتم تغییرات زیادی در این استان طی این 13 سال ، رخ داده بود و تفکیک به توسعه این استان کمک کرده بود.

کننده ادوار مجلس اضافه نمود: بگذارید از شهر خودم کاشمر مثال بزنم. وقتی من کننده کاشمر شدم کاشمر فقط یک شهرستان بود. بعد ما پیشنهاد جدایی یکی از بخش های آن وتبدیل به شهرستان شدنش را به مجلس دادیم، مجلس موافقت کرد و دولت پذیرفت تا یک شهرستان مستقل از کاشمر به نام بردسکن داشته باشیم. این شهرستان پس از این بودجه جدایی از کاشمر می گرفت. سال بعد باز پیشنهاد جدا شدن یک بخش دیگر این شهرستان را با عنوان خلیل آباد دادیم و این بخش هم به شهرستان تبدیل شد و بودجه اش مستقل از کاشمر شد. در دوره دهم مجلس نیز کننده کاشمر باز هم پیشنهاد جدا شدن یک بخش محروم دیگر این شهرستان را داد و آن هم تحت عنوان یک شهرستان از کاشمر تفکیک شد. خب، اگر قبل از تقسیم کاشمر، این شهرستان فقط یک بودجه داشت حالا این چهار شهرستان چهار سهم از بودجه می گیرند. پس هم از نظر بودجه، هم رسیدگی، هم فرصت دیدار با مردم و هم روبرو شدن با مسائل مردم به نفع کاشمر شده است. یا به نفع سه استان تفکیک شده خراسان رضوی، شاقتصادی و جنوبی شده است؛ بنابراین از سایر کنندگان می خواهم به این طرح کمک کنند تا مردم با صفای سیستان و بلوچستان بعد از 40 سال به حق خود برسند.

شکل تفکیک استان را به وزارت کشور بسپارید

وی با اشاره به طرح کنندگان مبنی بر تقسیم سیستان و بلوچستان به چهار استان با اشاره به اهمیت حساسیت های قومی و مذهبی و توزیع نابرابر امکانات در این استان، ادامه داد: ضمن احترام به نظر طراحان، اما شکل تفکیک استان باید بر اساس نظر کارشناسان وزارت کشور باشد و این کار باید به آن ها سپرده گردد. برای این که حق به حقدار برسد باید نظر کارشناسان این وزارتخانه را محترم شمرد. در زندگی روزمره اگر بخواهیم کت و شلوار بدوزیم یا سروصورت مان را اصلاح کنیم کار را به متخصص و کارشناسش می سپاریم بعد چطور می گردد در تقسیم استانی به آن عظمت و بزرگی از نظر کارشناسان وزارت کشور استفاده نگردد. به نظر من کنندگان سیستان و بلوچستان باید همت خود را روی بیان اهمیت، ضرورت ولازمه تقسیم استان بگذارند، ولی کار کارشناسی طرح را به وزارت کشور واگذار کنند تا هم دنیا داشته باشند و هم آخرت.

عضو حزب اعتماد ملی تشریح کرد: مثلا من اگر کننده چابهار باشم دوست دارم شهر من مرکز یکی از استان ها باشد. در تقسیم استان خراسان که یپشنهاد من بود شهر من کاشمر منتفع نشد و حوزه انتخابیه بنده هیچ بهره ظاهری از تقسیم استان خراسان به سه نبرد، اما همین که بار دو استان دیگر از روی دوش مشهد برداشته شد به نفع کاشمر هم شد. شکل تقسیم و تعیین مراکز استانی را باید وزارت کشور تعیین کند. چه شما بخواهید و چه نخواهید این جزو وظایف وزارت کشور است. این وزارتخانه یک اداره کل به نام اداره کل تقسیمات کشوری دارد که ده ها کارشناس سال هاست در آن کار می کنند وسابقه چندین ساله دراین حوزه دارند. کسی نمی تواند منکر کار کارشناسی باشد و بر نظر خودش پافشاری کند و بگوید باید شهر من مرکز استان باشد. این هوای نفس است نه چیز دیگر؛ بنابراین باز هم تاکید می کنم و از کنندگان می خواهم کار کارشناسی این طرح را به وزارت کشور واگذار کنند و چند نفر از کنندگان قَدَر در روز طرح این موضوع در مجلس از حقوق ازدست رفته این مردم عزیز دفاع کنند.